Τι είναι διάρροια;

Ο όρος διάρροια περιγράφει την αύξηση της ποσότητας ύδατος και ηλεκτρολυτών στα κόπρανα με αποτέλεσμα την αύξηση της συχνότητας ασχημάτιστων κενώσεων. Είναι σημαντικό οι ασθενείς να μην αποδίδουν τις μαλακές αλλά σχηματισμένες κενώσεις σε διάρροια.

Οι περισσότεροι ενήλικες θα εμφανίσουν διάρροια περίπου 4 φορές κάθε χρόνο. Συμβαίνει σε όλους κάποια στιγμή. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν βιώσει τουλάχιστον μια φορά στην ζωή τους ένα διαρροϊκό επεισόδιο.

Η διάρροια διακρίνεται σε οξεία, οξεία εμμένουσα και χρόνια. Όταν οι διαρροϊκές κενώσεις διαρκούν έως και 14 ημέρες ταξινομείται ως οξεία διάρροια.

Η διάρροια που απασχολεί τον ασθενή για χρονικό διάστημα από 15 έως 30 ημέρες καλείται εμμένουσα και το διαρροϊκό σύνδρομο που κρατά πάνω 30 ημέρες ταξινομείται ως χρόνια διάρροια.

Η ταξινόμηση αυτή έχει άμεση σχέση με την αιτιοπαθογένεια της διάρροιας και με βάση αυτή την κατάταξη τίθεται και η διάγνωση ή η ανάγκη για εργαστηριακή διερεύνηση τους ασθενούς.

Διάρροια διάγνωση / Τι την προκαλεί

Η διάγνωση της διάρροιας προϋποθέτει ένα λεπτομερές ιστορικό από τον γαστρεντερολόγο. Οι αιτίες της οξείας και της χρόνιας διάρροιας είναι αρκετές και απαιτείται ένα διαγνωστικό πλάνο που εξατομικεύεται για κάθε ασθενή.

Η διάγνωση τίθεται με την λήψη λεπτομερούς ιστορικού που αφορά σε λήψη ύποπτης τροφής ή νερού, σε πρόσφατα ταξίδια ή σε επαφή με άλλους ασθενείς  ή σε πρόσφατη χρήση αντιβιοτικών ή άλλων φαρμάκων.

Ακόμη και μικρές λεπτομέρειες όπως χώρα ταξιδιού, μέσο μεταφοράς, χρήση πάγου σε αναψυκτικά ή ποτά μπορεί να είναι σημαντικά για τη διάγνωση του αιτίου. Ένα παράδειγμα είναι οι Νοροιοί που αποτελεί συχνό αίτιο επιδημιών γαστρεντερίτιδας σε κρουαζιερόπλοια.

Η διάρροια των ταξιδιωτών είναι από τις συχνότερες μορφές οξείας λοιμώδους διάρροιας στον κόσμο, δοθέντος ότι εκατομμύρια άνθρωποι ταξιδεύουν καθημερινά  από χώρα σε χώρα. Υπολογίζεται ότι το 20-30% των ταξιδιωτών που επισκέπτονται χώρες Ασίας, Μέσης ανατολής και Αφρικής θα νοσήσουν από διάρροια ταξιδιωτών.

Επίσης, η νοσηλεία και πρόσφατη παραμονή σε ιδρύματα, οίκους ευγηρίας ή νοσοκομειακές δομές είναι σημαντικό στοιχείο του ιστορικού που κατευθύνει το γαστρεντερολόγο. Επιπροσθέτως, σημαντική πληροφορία για τη διάγνωση είναι αν ασθενής είναι υπό ανοσοκατασταλτική αγωγή ή λαμβάνει χημειοθεραπευτικά φάρμακα, αν δηλαδή πρόκειται για ανοσοκατεσταλμένο ασθενή με ευπάθεια σε ευκαιριακές λοιμώξεις.

Η διάρροια με αίμα και παρουσία βλέννας συνήθως είναι ένδειξη για διερεύνηση από τον γαστρεντερολόγο και δεν αρκεί η συμπτωματική ανακούφιση του ασθενούς, άλλα πρέπει να τεθεί διάγνωση.

Οξεία διάρροια, αίτια νόσου

• Ιοί
• Βακτήρια που ζουν στις τροφές ή στο νερό
• Παράσιτα (giardia lablia)
• Λοίμωξη από Cl. Difficile ειδικά σε ασθενείς  με πρόσφατη λήψη αντιβιοτικών ή νοσηλείας σε νοσοκομειακό περιβάλλον. Η λήψη αντιβιοτικών αλλάζει την φυσιολογική χλωρίδα του εντέρου  και να δίνεται η ευκαιρία στο CL.Dificcile που είναι  ένα μικρόβιο που συμβιώνει στο έντερο ορισμένων ασθενών να εμφανισθεί και να προκαλέσει  οξύ διαρροϊκό σύνδρομο.
• Η διάρροια με αίμα μπορεί να είναι μικροβιακής αιτιολογίας και τέτοια μικρόβια είναι η σιγκέλα, καμπυλοβακτηρίδιο , υερσίνια, το εντεροαιμορραγικό στέλεχος  Esc. Coli και η σαλμονέλα.
• Ανεπιθύμητες ενέργειες από φάρμακα (κάποια φάρμακα για θεραπεία Σ.Διαβήτη, αντιόξινα, διουρητικά) και η διάρροια εξ αντιβιοτικών.(τα αντιβιοτικά καταστρέφουν τη φυσιολογική χλωρίδα του παχέος εντέρου)
• Άλλες οξείες καταστάσεις που προκαλούν διάρροια με αίμα είναι η εκκολπωματική νόσος του παχέος εντέρου, η ισχαιμική κολίτιδα όπου συνήθως προϋπάρχει και κοιλιακό άλγος και οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ελκώδης κολίτιδα και νόσος του Crohn)

Χρόνια διάρροια, αίτια

Η διάρκεια του διαρροϊκού συνδρόμου ταλαιπωρεί τον ασθενή  >4 εβδομάδες . Τα πιο συχνά αίτια χρόνιας διάρροιας τα οποία χρειάζονται εργαστηριακή διερεύνηση:

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ	ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ	ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΙ	ΦΑΡΜΑΚΑ
Κοιλιοκάκη	Καρκίνος	Γαστρίνωμα	Κατάχρηση καθαρτικών
Ν Crohn	Ελκώδης κολίτιδα	Μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς	Αντιδιαβητικά διουρητικά
Λέμφωμα	Ισχαιμική κολίτιδα	Καρκινοειδές	Αντιοξινα- μαγνήσιο
Λαμβλίαση	Μικροσκοπική και Μετακτινική κολίτιδα		Χημειοθεραπευτικά

Διάρροια αντιμετώπιση

Στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση του ασθενούς από το ενοχλητικό σύμπτωμα αλλά και η πρόληψη της αφυδάτωσης ειδικά σε ηλικιωμένους ασθενείς. Στις περισσότερες περιπτώσεις το διαρροϊκό σύνδρομο είναι αυτοπεριοριζόμενο και πιθανότατα ιογενούς αιτιολογίας. (3-4 ημέρες συνήθως) .

Αν χρειαστεί , εκτός της συμπτωματικής θεραπείας κάποια ειδική αγωγή, αυτή εφαρμόζεται ανάλογα με το αίτιο που έχει προκαλέσει την διάρροια. Οι αιτίες της οξείας ή χρόνιας διάρροιας είναι όπως προαναφέρθηκε αρκετές.

Τα πρώτα όμως θεραπευτικά μέτρα που λαμβάνονται, είναι η σύσταση για λήψη πολλών υγρών (υγρά που περιέχουν νερό, αλάτι και ζάχαρη). Σε περίπτωση που ο ασθενής αδυνατεί να λάβει από του στόματος τα υγρά θα πρέπει να χορηγηθούν ενδοφλεβίως.  Η αγωγή που χρησιμοποιείται στη αντιμετώπιση της διάρροιας περιλαμβάνει αντιβιοτικά  που  καταπολεμούν τις λοιμώξεις αλλά και φάρμακα ή ιατροτεχνολογικά σκευάσματα που μειώνουν τον αριθμό των κενώσεων.

Επίσης συστήνονται κάποιες απλές αλλαγές στη δίαιτα με σκοπό την ανάπαυση του εντέρου ώστε να έχει δυνατότητα να ανανήψει ο βλεννογόνος που έχει ερεθιστεί και να επανέλθει η μικροβιακή χλωρίδα σε φυσιολογική κατάσταση. Έτσι για παράδειγμα πρέπει να  αποφεύγονται τα γαλακτοκομικά, τα ωμά λαχανικά και τα όσπρια για ορισμένο χρονικό διάστημα καθώς και ουσίες που αυξάνουν την εντερική κινητικότητα όπως καφεΐνη και νικοτίνη.

Μετά την εργαστηριακή, απεικονιστική και πολλές φορές ενδοσκοπική διερεύνηση συλλέγονται όλα αποτελέσματα και τίθεται η διάγνωση.

Διάρροια, συμπτώματα που οδηγούν σε επίσκεψη σε γαστρεντερολόγο

• Όταν τα συμπτώματά δεν βελτιώνονται μετά από 2-3 24ωρα.
• Όταν αριθμός των κενώσεων είναι πάνω από  5-6   (διάρροια σαν νερό) μέσα σε 24 ώρες.
• Η διάρροια έχει χρώμα μαύρο σαν πίσσα με χαρακτηριστική οσμή ή παρουσία αίματος.
• Παρουσία υψηλού πυρετού πάνω από 38,5°C.
• Παρουσία έντονου πόνου στην κοιλιά.
• Επεισόδια νυχτερινής διάρροιας που αφυπνίζουν τον ασθενή υποδηλώνουν σχεδόν πάντοτε παθολογία του παχέος ή του λεπτού εντέρου και απαιτούν άμεση διερεύνηση.
• Ο οργανισμός σας παρουσιάζει σημεία αφυδάτωσης (αδυναμία, καταβολή, ξηροστομία, σύγχυση, τάση για λιποθυμία, μυϊκές κράμπες).
• Όταν στις διαρροϊκές  κενώσεις συνυπάρχει αίμα κόκκινο ή βυσσινόχροο.

Η προσέγγιση του ασθενούς με διάρροια στο γαστρεντερολογικό ιατρείο μας γίνεται με μεθοδικότητα εξατομικευμένα και στοχευμένα, ώστε να δίνεται άμεσα η λύση στο πρόβλημα και να αποφεύγονται περιττές εξετάσεις και ταλαιπωρία του ασθενούς. Με  αυτόν τον λεπτομερή και μεθοδικό τρόπο έχουν τεθεί έγκαιρα διαγνώσεις σε δύσκολα κλινικά προβλήματα και έχουν θεραπευθεί ασθενείς με διάφορες αιτίες διαρροϊκού συνδρόμου.

Εάν έχετε περισσότερες απορίες σε θέματα σχετικά με την διάρροια και τη θεραπεία της νόσου, όπως: διάρροια συμπτώματα, διάρροια αιτίες, διάρροια τι την προκαλεί, διάρροια πως σταματάει, διάρροια διατροφή, διάρροια που οφείλεται, ξαφνική διάρροια, επίμονη διάρροια, διάρροια τι την σταματά και ο,τιδήποτε σχετικό, επικοινωνήστε με το γαστρεντερολογικό μας ιατρείο. Ο γαστρεντερολόγος Ιωάννης Γ. Καλλιακμάνης και η ιατρική του ομάδα βρίσκονται στη διάθεσή σας να λύσουν κάθε απορία σας και να σας βοηθήσουν δίνοντας θεραπευτικές λύσεις.